De talenbewuste leraar zoekt – met alle inzichten en handvatten op zak – naar wat leerlingen nodig hebben, zodat ze zich goed voelen en zich blijven ontwikkelen tot trotse taalgebruikers. Talenbewust lesgeven komt alle leerlingen ten goede, maar is bij uitstek van belang voor leerlingen uit kwetsbare thuissituaties en leerlingen met een meertalige achtergrond, die in sommige gevallen minder goed presteren op school dan eentalige leerlingen. Talige diversiteit en de achtergrond van leerlingen worden vaak gezien als belangrijke oorzaken voor deze onderwijskloof. Uit onderzoek blijkt echter dat deze kloof door het aanbieden van geschikte vormen van taalonderwijs, zoals talenbewust lesgeven, kan worden overbrugd. Talenbewust lesgeven helpt (toekomstige) leraren om aan de slag te gaan met talige diversiteit in de klas, om zo de gewenste taalleeromgeving te creëren.
In dit boek geeft een groot aantal auteurs, afkomstig uit (Caribisch) Nederland en Vlaanderen, hun visie op talenbewust onderwijs. Zij zetten uiteen hoe de talenbewuste leraar alle in de klas aanwezige talen bij het onderwijs kan betrekken. In drie delen met in totaal zeventien hoofdstukken verbinden zij actuele theoretische inzichten met tal van praktijkvoorbeelden. In deel 1 wordt ingegaan op de basisprincipes van krachtig taalonderwijs. In deel 2 wordt de relatie tussen taal in de klas en de samenleving besproken. In deel 3 wordt concreet gemaakt hoe talenbewust onderwijs op schoolniveau ingericht kan worden.
Elk hoofdstuk kent eenzelfde opbouw. Allereerst wordt er een praktijkvoorbeeld gegeven dat het onderwerp van het hoofdstuk illustreert. Daarna volgt de theorie en een verdere toelichting op het onderwerp. Hierna volgen tips voor in de klas en een samenvatting. Elk hoofdstuk eindigt met concrete uitdagingen voor de klaspraktijk.
Bij dit boek hoort een website met links naar sites, databanken, artikelen en podcasts. Ook vind je er artikelen, video’s, ander (beeld)materiaal, oefeningen en lesideeën om met leerlingen in de klas aan de slag te gaan.
Talenbewust lesgeven is geschreven voor leraren in opleiding, lerarenopleiders, basisschoolleraren, schoolleiders en schoolbestuurders in Nederland, Vlaanderen en Caribisch Nederland. Het boek is ook interessant voor interne of pedagogische begeleiders, onderwijsassistenten, taalcoördinatoren, (taal)beleidsmakers, logopedisten en zorgcoördinatoren. Ten slotte richt het boek zich op studenten en onderzoekers in de onderwijskunde, taalwetenschap of pedagogiek, op zowel bachelor- als masterniveau.
Joana Duarte is lector Meertaligheid en Geletterdheid aan de NHL Stenden Hogeschool, universitair hoofddocent bij de vakgroep Minorities & Multilingualism van de Rijksuniversiteit Groningen en bijzonder hoogleraar Wereldburgerschap en Tweetalig Onderwijs aan de Universiteit van Amsterdam. Mirjam Günther is associate lector bij het lectoraat Meertaligheid en Geletterdheid aan de NHL Stenden Hogeschool. Ze promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen op onderzoek naar derde taalverwerving van tweetaligen. Fauve De Backer is postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Gent. Ze studeerde Onderwijskunde en promoveerde in de Taalkunde op onderzoek naar evaluatie van meertalige leerlingen. Carolien Frijns is sociolinguïst, schrijver en als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan UGent. Ze is aan KU Leuven gepromoveerd op onderzoek naar taalverwerving en taaldidactiek. Babs Gezelle-Meerburg is lerarenopleider Nederlands en Fries aan NHL Stenden Hogeschool en aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze is voorzitter van de sectie Fries van de Vereniging van Leraren in Levende Talen.
