Beeldend kunstenaar Jan Montyn meldde zich in 1944, als negentienjarige, vrijwillig bij de Duitse marine. Zijn spectaculaire levensverhaal werd door Dirk Ayelt Kooiman vereeuwigd. Montyn is een biografie gebaseerd op historische feiten, maar het heeft tegelijk het karakter van een roman omdat met literaire middelen de werkelijkheid van toen, van de loopgraven aan het Oostfront tot de napalmbombardementen van Vietnam, voelbaar wordt gemaakt.
'...Het wereldgebeuren speelde zich af op een toneel dat onmetelijk ver verwijderd was, voorbij Utrecht, voorbij Amsterdam. Van die wereld was je gescheiden door een onvoorstelbare kloof, een reis van dagen. Dat maakte de angst voor oorlog tot iets onwezenlijks. Daarvoor moest je immers helemaal naar Finland, helemaal naar Polen? - Maar op een schitterende voorjaarsmorgen bleek ook het omgekeerde mogelijk. Het wereldgebeuren ondernam die onvoorstelbare reis. Om vijf uur 's ochtends werden we gewekt door het gebrom van vliegtuigen. Het was de tiende mei van het jaar 1940...'
