Het varen op zee op de Grote Handelsvaart in het algemeen en het zeeslepen en bergen van schepen in het bijzonder wordt beschreven in een tijd waarin veel veranderingen optreden.
De containerisatie, nu (2016) zo'n 50 jaar geleden in gang gezet, is één van de grootste economische uitvindingen van de 20e eeuw met zeer grote gevolgen voor de werkgelegenheid in de havens en op de vaart zelf.
Door de welvaart aan de wal nam ook de lust tot varen af en kwamen buitenlandse bemanningen op Nederlandse schepen varen. Het gezegde is: "Het is een arm land dat zijn zonen naar zee stuurt". De globalisering startte 50 jaar geleden al in de scheepvaart, maar voor iedereen, behalve de zeeman, was het een ver van m'n bed show. Begon de containerisatie in de USA, het zware lading transport is een Nederlands succesverhaal. Was de containerisatie één van de grote oorzaken van rederijfusies, de komst van het zware lading transport over zee heeft beroemde zeesleepbedrijven gemarginaliseerd of doen verdwijnen.
Werd in 1960 het eerste Nederlandse schip met een marifoon uitgerust en in 1977 het eerste Nederlandse schip met een satellietnavigatie systeem, nu is er zoveel techniek aanwezig dat één van de grootste veiligheidsuitdagingen het vasthouden van de concentratie is. Het gebruikmaken van de eigen zintuigen zoals m.n. ogen en oren. Ter Haar doet in het boek enige malen een oproep tot behoud van het mooie begrip "zeemanschap". Een begrip wat in de wetten van de zeevaart dikwijls gebruikt wordt en waarop zeelui in geval van calamiteiten ook op aangesproken worden. Het is een onderschat begrip geworden.
Reders zijn managers geworden en men is, door de hedendaagse communicatie-middelen, geneigd zich met veel details te bemoeien, maar als het mis gaat wordt naar de scheepsbemanning verwezen. Protocollen vervangen het zelfstandig denken, niet bewust, maar men staat het toe, terwijl zelfstandig en autonoom denken een betere professional maakt die ook op het protocol let, want in principe is een protocol niets nieuws.
Wat geldt op de vaart geldt zeker ook in de berging van schepen. Meer en meer bemoeien overheden zich met de berging van schepen, de kosten zeer opdrijvend. Maar de oudste zekerheid dat een haven ook een vluchtplaats hoort te zijn dringt slecht door bij veel autoriteiten.
Maar wat nog altijd geldt is het oude gezegde:
"Al ziet men kerk en toren staan dan is de reis nog niet gedaan".
Dit geldt voor alle situaties...
