John Bergers essay Waarom naar dieren kijken is dé mijlpaal en een van de meest geciteerde bronnen als het om onze verhouding met dieren gaat. Wie het essay leest, zal dat onmiddellijk begrijpen. Berger schetst op indrukwekkende manier onze verhouding met dieren door de eeuwen heen. Van de eerste grottekeningen waarin dieren werden afgebeeld tot de gekooide beesten in een dierentuin. Het illustreert een snel veranderende verhouding tussen mens en dier, van respect tot geweld en macht.
Wat fascineert ons aan dieren, waarom zijn wij vaak bang voor hen, en waarom is een leven zonder beesten niet voorstelbaar? Waarom is ons respect voor dieren – als totem, als buit, als rijkdom der schepping– in de twintigste eeuw zo dramatisch veranderd? Berger ziet dit proces als een verlies van onze evenwichtige verhouding met de natuur. Het beest in de kooi is een monument van zijn eigen verdwijnen geworden.
John Berger, een van de grootste schrijvers van nu, is in staat meesterlijk te verwoorden hoe de dingen er uitzien, ruiken en voelen. Niemand kan de vlucht van een zwaluw, het apentheater in de dierentuin of een schilderij van een beest zo beschrijven als hij. Hij is erin geslaagd onze blik op dieren een verborgen betekenis (terug) te geven.
