VAN ZWARTE KLAAS TOT SINTERKLAAS
Wanneer de winterse nachten lang en donker worden, verschijnen in Europa (en elders)
twee gemaskerde gestaltes: een witte kindervriend met een mijter en zijn begeleider met een
zwart gezicht: in de Lage Landen Sinterklaas en Zwarte Piet geheten.
Wat is hun betekenis? Waar komen ze vandaan? Creëerde de Amsterdamse schrijver Jan
Schenkman deze figuren in 1850 of bestonden er voordien al Klazen, met of zonder zwart
gezicht. Sinds wanneer bestaan deze? Zoeken we in de negentiende eeuw, of kijken we
naar de Middeleeuwen of zelfs de prehistorie? Is de Sint, hoog op zijn paard gezeten, de
reïncarnatie van een mythologische Germaanse God? Hoe werd die Goedheilig Man de
patroon der kinderen? En waarom is de naam Zwarte Piet een recente betiteling? Hoe
heette voordien de man met het zwart beroete gezicht?
Is dit zwarte gezicht een imitatie van de donkere bewoners van de gewezen kolonies?
Of is het een spottende uitbeelding van een slaaf, slachtoffer van de gruwel van de
slavenschepen en de Amerikaanse katoenvelden? Deze rumoerige en bitsige discussie
wordt in dit boek slechts zijdelings aangeraakt want we gaan op zoek naar het ware wezen
van de Zwarte Begeleider van de Witte Bisschop.
In de Lage Landen staren we ons heden blind op
een figuur met een zwart gezicht in een pagepakje.
Zijn kostuum was ooit anders! Lees over het
ontstaan, de prehistorie, de betekenis, de evolutie
en de wilde kanten van het Klaasfeest in deze
vernieuwde geschiedenis van ‘een kinderfeest’.
Dit is een omvangrijke, diepgaande maar boeiende
studie. Uit archieven en documenten daagt het
beeld van een volksfeest op 5 en 6 december dat
overal in Europa gevierd werd (wordt) ook
door adolescenten en volwassenen en waarin de
seksualiteit en het carnavaleske expliciet aanwezig
waren (en zijn).
