Mindfulness wordt steeds vaker effectief toegepast om stress te verminderen. Voor getraumatiseerde mensen – die over het algemeen veel stress ervaren – is de rustgevende werking ervan echter niet vanzelfsprekend. Hun symptomen van traumatische stress kunnen verergeren als mindfulness wordt beoefend zonder een grondige kennis en bewustzijn van de gevolgen van trauma. Wanneer mensen met een traumaverleden langere tijd bewuste aandacht geven aan hun innerlijke wereld, kan dit leiden tot flashbacks, dissociatie en zelfs hertraumatisering.
Dit roept een belangrijke vraag op voor traumabehandelaars, mindfulnessdocenten en door trauma getroffen mensen: hoe kunnen we de potentiële gevaren van mindfulness voor mensen met een traumaverleden minimaliseren en tegelijkertijd profijt halen uit de krachtige voordelen ervan? 'Traumasensitieve mindfulness' biedt antwoorden op deze vraag.
Deel I geeft een verhelderend, beknopt overzicht van de geschiedenis van mindfulness en trauma, waarbij wordt besproken hoe de moderne neurowetenschap ons begrip van beide vormt. Aan de hand van wetenschappelijke inzichten en uitgebreide praktijkvoorbeelden legt Treleaven uit hoe mindfulness kan helpen om van trauma te herstellen, maar het herstel ook kan hinderen.
In deel II worden deze inzichten vertaald naar de vijf kernprincipes van traumasensitieve mindfulness. Om de veiligheid en stabiliteit van mensen met een traumaverleden te bevorderen, stelt Treleaven 36 specifieke, traumabewuste aanpassingen voor die rekening houden met uitdagingen op het gebied van aandacht, arousal, de relatie, dissociatie en de sociale context. Het resultaat is een praktische aanpak die getraumatiseerde mensen in staat stelt om mindfulness te beoefenen op een veilige en transformatieve manier.
David A. Treleaven, PhD, studeerde psychologie aan de University of British Columbia en ontving zijn doctoraat in de psychologie van het California Institute of Integral Studies. Hij geeft workshops, keynotes en online opleidingen. Daarnaast geeft hij les over traumasensitieve mindfulness aan onder meer UCLA en het Center for Mindfulness van University of Massachusetts Medical School.
