In De donkere kamer van Damokles is Henri Osewoudt op zoek naar zijn al dan
niet door hem gefantaseerde evenbeeld Dorbeck, die bij verzetswerk betrokken
lijkt. Het is een zoektocht die even spannend als tot mislukken gedoemd is. Bij
verschijnen in 1958 werd het boek al een 'absoluut hoogtepunt' in het werk van
Hermans genoemd: 'Het boek behoort tot de beste romans die na de oorlog zijn
gepubliceerd.'
Ook over Nooit meer slapen (1966) waren de critici enthousiast. Het boek werd
bovendien Hermans' eerste grote verkoopsucces. Ook hier stuurt Hermans zijn
hoofdpersoon op een onmogelijke zoektocht. Een geologische expeditie voert
Alfred Issendorf naar Lapland, waar hij op gezag van zijn promotor resten van
meteorieten moet zoeken.
Beide romans zijn geschreven in een glasheldere stijl en zijn van onvergetelijke
schoonheid. Ze bevatten vele facetten van Hermans' ingenieus schrijverschap. De
bezorgers van het Huygens Instituut hebben in het archief van Hermans verrassende
ontdekkingen gedaan over het ontstaan van de twee meesterwerken.
