Digitale ontsluiting van historische archieven en verweesde werken

De behoefte aan online beschikbare informatie uit collecties van bibliotheken en archieven is groeiende. In het huidige internet tijdperk streeft men een volledig doorzoekbare digitale bibliotheek na, waarin men alle benodigde informatie – vanachter de pc op het werk of thuis- kan vinden. Er is dus een toenemend maatschappelijk belang gemoeid met de digitale ontsluiting van historische fi lm-, kranten-, beeld- en geluidsarchieven.
De beschikbaarstelling van erfgoedcollecties wordt gestimuleerd door de overheid en de Europese Commissie. Om dit te bewerkstelligen is momenteel in de erfgoedsector een aantal grootschalige digitaliseringsoperaties gaande. De daarvoor benodigde auteursrechten kunnen daarbij echter een knelpunt vormen. Immers, voor elk auteursrechtelijk beschermd werk afzonderlijk moet toestemming worden gevraagd aan de rechthebbende(n) voor het maken van een digitale kopie en voor de openbaarmaking via internet.
Maar wat als de rechthebbende onbekend is of niet meer kan worden opgespoord? Men spreekt dan van een ‘verweesd werk’ en exploitatie ervan zal achterwege moeten blijven. Dat valt vaak te betreuren, omdat het werk van cultureel of historisch belang kan zijn. Om die reden wordt in de culturele erfgoedsector naarstig naar oplossingen gezocht voor dit probleem. Dit boek behelst een inventarisatie van bestaande of voorgestelde wettelijke regelingen en/of praktische oplossingen in diverse landen (Canada, Engeland, Duitsland, Verenigde Staten, Zweden en Frankrijk). Het boek is een weergave van het onderzoek dat het Centrum voor Intellectueel Eigendomsrecht (CIER) van de Universiteit Utrecht voor het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) heeft verricht.